In het Deliveroo-arrest oordeelt de Hoge Raad dat bij vrije vervanging een arbeidsovereenkomst mogelijk is, waardoor modelovereenkomsten gebaseerd op vrije vervanging niet meer geldig zijn. De belastingdienst trekt daarom de goedkeuring van deze modelovereenkomsten per 1 januari 2024 in. Als je met deze modelovereenkomst werkt, dan heb je tot 1 januari de tijd om de arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen en zo nodig aan te passen.
Deliveroo-arrest
Of er sprake is van een arbeidsovereenkomst, hangt volgens de Hoge Raad af van alle omstandigheden van het geval. De verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren is 1 van de elementen die van belang kunnen zijn bij de beoordeling van de arbeidsrelatie, maar niet doorslaggevend. Hierdoor kwam naar voren dat de bezorgers van Deliveroo werkten op basis van een arbeidsovereenkomst.
Modelovereenkomst vrije vervanging
De modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging wordt daarom niet meer goedgekeurd door de belastingdienst. Het gaat dan om de algemene modelovereenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging, maar ook om de brancheovereenkomsten en individuele overeenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging. In deze modelovereenkomsten staat dat de opdrachtnemer zich vrij mag laten vervangen en dat er daardoor geen sprake is van een dienstbetrekking. Maar de uitspraak van de Hoge Raad zegt nu dat er bij vrije vervanging wél sprake kan zijn van een arbeidsovereenkomst.
De belasting trekt de goedkeuring pas per 1 januari 2024 in, ook al gelden de gevolgen van het Deliveroo-arrest per direct. Je hebt dus genoeg tijd om de arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen als je gebruikmaakt van een modelovereenkomst die is gebaseerd op vrije vervanging.
Controle door belastingdienst
Een brancheorganisatie of individuele opdrachtgever of -nemer met een goedgekeurde modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging krijgen uiterlijk 1 oktober 2023 een brief van de Belastingdienst. De Belastingdienst stuurt geen brief als je een modelovereenkomst gebruikt die niet zelf aan de Belastingdienst is voorgelegd.
De Belastingdienst legt wel bedrijfsbezoeken af en doen boekenonderzoeken. Concludeert de Belastingdienst dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst, dan geven ze aanwijzingen. De Belastingdienst legt geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen op, alleen wanneer je kwaadwillend handelt.
Wat moet je doen?
Maak je gebruik van een modelovereenkomst die is gebaseerd op vrije vervanging, ga dan zo snel mogelijk aan de slag met het opnieuw beoordelen van de arbeidsrelatie en het zo nodig aanpassen daarvan. Het is belangrijk de volgende stappen te volgen:
- Beoordeel de arbeidsrelatie opnieuw. Daarvoor kan je de webmodule op Ondernemersplein.kvk.nl gebruiken. Of de ondernemerscheck. Deze geven een indicatie over dienstbetrekking en ondernemerschap, maar dit biedt geen zekerheid.
- Pas als het nodig is de arbeidsrelatie vóór 1 januari 2024 aan.
- Controleer regelmatig hoe de werkzaamheden in de praktijk worden uitgevoerd. Zo kan je bepalen of de beoordeling vooraf van de arbeidsrelatie klopt.
Bron: XpertHR
