Tierolf vertelt: “Wij hebben een uitgebreid verlofpakket binnen onze sector. Maar wij zien verlof als sluitstuk van het gesprek over mantelzorg. Veel belangrijker is hoe de werkgever en de werknemer dit gesprek voeren. Je hebt het over mantelzorg en over het gezin en familie. Geen gemakkelijke onderwerpen voor medewerkers die iedere dag bezig zijn met technologische uitdagingen. Dus als brancheorganisatie bieden wij door middel van goede voorbeelden handvatten voor het aangaan van dat gesprek.”

Eén op de vier mantelzorger

Eén van de organisaties die als lid van de brancheorganisatie FME in aanraking kwam met dit onderwerp was ABB Nederland. Klop vertelt: “In een bijeenkomst kwam aan de orde dat gemiddeld één op de vier medewerkers mantelzorger is. Dat zette mij aan het denken. Dat zou namelijk betekenen dat van de 1.000 medewerkers die wij hebben er 250 mantelzorger zijn. En ik hoorde daar nooit iets over binnen het bedrijf. Ik besprak dat vervolgens met het Management Team en zij vonden het ook een belangrijk thema.

We zijn toen een pilot gestart bij één divisie van onze organisatie. Daar hebben we eerst een enquête uitgezet. Hiermee wilden we peilen of het onderwerp leefde, of er überhaupt wel mantelzorgers waren binnen die divisie en zo ja, of zij openstonden voor een gesprek hierover. Dat bleek zo te zijn en met deze medewerkers hebben we, in samenwerking met de stichting Werk & Mantelzorg, interviews afgenomen. Tijdens die interviews wilden we vooral achterhalen of deze medewerkers voldoende steun ervaarden vanuit de organisatie en wat we eventueel beter zouden kunnen doen.”

Aan de slag met werk en mantelzorg

Stichting Werk&Mantelzorg zet zich in om werk en mantelzorg onder werkgevers én werknemers bespreekbaar te maken. “Want mantelzorg is iets van ons allemaal”, vertelt Heidi Sprekelmeyer namens de stichting. “Door open het gesprek aan te gaan ontstaat wederzijds begrip en nemen werkgevers en werknemers samen verantwoordelijkheid in een volwassen arbeidsrelatie.”

Ze geeft een voorbeeld uit de praktijk: “De Raad van Overleg van Metalektro, het overlegorgaan tussen werkgevers en werknemers in de grootmetaalindustrie bedrijven, lanceert op 10 november een campagne over mantelzorg met als doel in bedrijven het gesprek te voeren over mantelzorg. Werkgeversorganisaties zoals de FME agenderen het thema actief en verwijzen naar ondersteuningsmogelijkheden voor werkgever en werknemer. Zo kun je preventief tot oplossingen komen die werken voor beide partijen.”

Door het taboe te doorbreken ontstaat ruimte voor maatwerk en duurzame inzetbaarheid. Mantelzorg wordt niet langer gezien als probleem, maar als kans om medewerkers gemotiveerd, gezond en betrokken te houden, thuis en op het werk. Meer weten? Lees meer over de campagne van Metalektro.

Community voor mantelzorgers

Klop vervolgt: “Uit de interviews bleek dat we het eigenlijk best goed deden. Er is al veel geregeld binnen de sector qua verlofvormen. Maar de gesprekken over mantelzorg konden beter. Daarom hebben we een workshop georganiseerd voor alle managers binnen die divisie. Tijdens die workshop kwam aan bod wat mantelzorg nou precies is, hoe ze de signalen van iemand die mantelzorg verricht kunnen herkennen en gingen de managers in gesprek over bepaalde dilemma’s waar ze in de praktijk tegenaan liepen.

Het belangrijkste dat uit de pilot naar voren kwam, is dat het onderwerp op de agenda moet staan. Dat we het geen taboe maken en het gesprek met elkaar hierover aangaan. Managers moeten dat stimuleren. Ook zijn we bezig met het oprichten van een community waarin mantelzorgers elkaar kunnen opzoeken. Zodat ze met elkaar in contact komen en steun vinden bij elkaar. Want zij spreken dezelfde taal, weten waar ze het over hebben en lopen vaak tegen dezelfde situaties aan.”

Aanpassingen in het werk zelf

“Wat we in de pilot hebben gedaan binnen één divisie, doen we nu ook in de rest van de organisatie. Dus we hebben net een enquête uitgezet onder alle medewerkers en ook in die resultaten zie je weer dat medewerkers het moeilijk vinden om het gesprek aan te gaan over mantelzorg. Ze willen hun manager hier niet mee belasten. Maar als zij het gesprek hierover wél hebben gevoerd, is er altijd een gepaste oplossing gekomen. En dan gaat het niet om verlofsoorten, maar bijvoorbeeld een tijdelijke aanpassing van het werkrooster of de werkzaamheden. Dus aanpassingen in het werk zelf”, aldus Klop.

Mantelzorgmakelaar biedt steun

Klop: “Actief luisteren naar de medewerker is daarbij heel belangrijk. Dat medewerkers hun verhaal kwijt kunnen bij hun manager en dat diegene bijvoorbeeld snapt dat de medewerker elke dag om half 5 naar huis moet, of niet bij een bedrijfsborrel kan zijn. De manager kan hier dan op inspelen door bijvoorbeeld niet altijd een borrel in de avond te doen, maar ook een keer een lunch overdag te organiseren zodat de medewerker hier ook bij kan zijn.

Daarnaast ben ik op dit moment bezig met het aanstellen van een mantelzorgmakelaar. Zo iemand kan de medewerker mentale en psychische begeleiding bieden, maar is ook een deskundige op het gebied van bepaalde regelingen en subsidies en weet bij wie je daarvoor terecht kunt.”

Advies aan andere werkgevers

En is er nog iets wat ze willen meegeven aan andere werkgevers die met het thema mantelzorg aan de slag gaan? Klop: “Verdiep je in de materie. Begrijp dat dit onderwerp speelt en dat het een groot thema is. En besef dat je hiermee impact kan maken als organisatie.” Tierolf beaamt dit en vult aan: “Ga er gewoon mee aan de slag. Dat hoeft op voorbaat nog helemaal geen uitgewerkt plan te zijn, maar doe een eerste voorzichtige stap en ga het gesprek aan. Dan kun je vervolgens vanuit daar kijken hoe je het kan opbouwen. Maar begin.”

Bron: AWVN