Scholing is voor veel werknemers een actueel thema, zeker met de komst van AI en de snel veranderende vraag op de arbeidsmarkt. Mag je ervan uitgaan dat je werkgever je kosten én je tijd vergoedt? En hoe zit het met studiekostenbedingen? In dit artikel gaan we in op de rechten en plichten.
Vanuit de overheid wordt een leven lang ontwikkelen gestimuleerd. Het wordt gezien als een vereiste om goed inzetbaar te blijven op de arbeidsmarkt. Een werkgever is verplicht om een werknemer in staat te stellen scholing te volgen die noodzakelijk is voor de uitoefening van de functie. Denk aan trainingen voor een nieuw softwaresysteem of bijscholing in het kader van een verbetertraject. Arbeidsrechtadvocaat Harold Willems van Lexence: "Ook als de wet, cao of Europese regels een bepaalde opleiding verplicht stellen, moet de werkgever die scholing kosteloos aanbieden."
Hij voegt een belangrijk detail toe: bij zulke verplichte of noodzakelijke scholing mag géén terugbetalingsregeling worden afgesproken. "Als er toch een beding wordt opgenomen dat de werknemer kosten moet terugbetalen, is dat nietig en dus ongeldig."
Bijscholing onder werktijd of in vrije tijd?
Veel werknemers vragen zich af of scholing altijd onder werktijd moet plaatsvinden. Willems: "Bij verplichte scholing geldt dat dit in de regel binnen werktijd moet. Als het echt niet anders kan (bijvoorbeeld omdat de training alleen ’s avonds gegeven wordt) dan telt die tijd als arbeidstijd en moet die worden betaald." Bij vrijwillige scholing ligt dat anders. "Als je een opleiding volgt die niet noodzakelijk is voor je functie, mag de werkgever eisen dat je dit in je eigen tijd doet." Dat kan een struikelblok zijn voor werknemers die juist uit eigen initiatief hun kennis willen uitbreiden.
Nieuwe regels door Europese richtlijn
Sinds de implementatie van de Europese richtlijn 'transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden' zijn de rechten van werknemers verder versterkt. "Werkgevers moeten verplichte scholing niet alleen kosteloos aanbieden, maar werknemers bij indiensttreding ook informeren over hun scholingsmogelijkheden," zegt Willems. Dat maakt scholing meer een structureel onderdeel van het arbeidscontract dan een vrijblijvende extra.
Bron: Intermediair
