Inhoud van een nevenwerkzaamhedenbeding
Let op! Het wetsvoorstel Wet implementatie EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden introduceert een nieuw artikel 7:653a BW. Op grond van dit nieuwe artikel mag je per 1 augustus 2022 als werkgever alleen in uitzonderingsgevallen nog een verbod op nevenwerk tijdens het dienstverband opnemen in arbeidsovereenkomsten. Het artikel bepaalt dat een beding dat de werknemer zonder objectieve rechtvaardiging beperkt of verbiedt om voor anderen arbeid te verrichten buiten de werktijd nietig is. Lees meer in de paragraaf 'EU-richtlijn wijzigt regels rond nevenwerk'.
Hoewel het nevenwerkzaamhedenbeding niet uitdrukkelijk in de wet is geregeld, zijn in de jurisprudentie wel regels voor de geldigheid van een nevenwerkzaamhedenbeding ontwikkeld.
Het nevenwerkzaamhedenbeding kan in verschillende vormen bestaan:
Een werkgever die een nevenwerkzaamhedenbeding wil opstellen, moet eerst bedenken welke belangen hij hiermee wil beschermen. Daarbij kun je denken aan:
Als de werkgever het te beschermen belang heeft vastgesteld, moet hij bedenken hoe dit belang het beste kan worden beschermd. Daarbij moet de werkgever erop letten dat hij de manier van bescherming kiest die de belangen van de werknemer zo min mogelijk schaadt.
Verder geldt: hoe specifieker het verbod wordt opgesteld, hoe beter.
Op overtreding van het verbod tot nevenwerkzaamheden zijn verschillende sancties denkbaar (zie hieronder).
Toetsing van het verbod op nevenwerkzaamheden
Het is aan de rechter om de geldigheid van een nevenwerkzaamhedenbeding en/of de overtreding(en) van dat beding door de werknemer te beoordelen.
De rechter beoordeelt of:
Sancties op overtreding van het verbod op nevenwerkzaamheden
Een nevenwerkzaamhedenbeding is een afspraak die geldt tijdens het dienstverband. Als de werknemer het nevenwerkzaamhedenbeding overtreedt, kan dat arbeidsrechtelijke gevolgen hebben. Bijvoorbeeld de beëindiging van de arbeidsovereenkomst. In een nevenwerkzaamhedenbeding kun je ook een boetebeding opnemen.
Geen nevenwerkzaamhedenbeding, wat zijn de mogelijkheden?
Hoofdregel is dat een werknemer vrij is om in zijn vrije tijd te doen en laten waar hij zin in heeft. Als een werknemer in zijn vrije tijd betaalde of onbetaalde werkzaamheden verricht, dan is dat dus niet per definitie niet toegestaan.
Partijen mogen met elkaar afspraken maken over bepaalde nevenwerkzaamheden die al dan niet zijn toegestaan. Ook kunnen ze afspraken maken over het melden van nevenwerkzaamheden.
Als in de arbeidsovereenkomst geen bepaling over nevenwerkzaamheden is opgenomen, dan is het raadzaam om in het personeelshandboek of het arbeidsvoorwaardenreglement te checken of daarin geen bepaling staat over nevenwerkzaamheden. Ook in een toepasselijke cao kunnen regels staan over (het melden van) nevenwerkzaamheden.
Maar ook als geen nevenwerkzaamhedenbeding is overeengekomen, moet een werknemer er rekening mee houden dat zijn werkzaamheden voor de werkgever niet worden gehinderd door zijn nevenwerkzaamheden. De werknemer mag in zijn vrije tijd zijn werkgever bijvoorbeeld niet beconcurreren. Ook moet hij ervoor waken dat hij niet zo moe is van de nevenwerkzaamheden dat hij zijn werk niet meer goed kan doen. Dit soort zaken vallen onder de algemene regel dat een werknemer zich als goed werknemer moet gedragen (art. 7:611 BW).
EU-richtlijn wijzigt regels rond nevenwerk
In 2019 is de EU-Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie (EU-richtlijn 2019/1152) in werking getreden. Lidstaten moeten de richtlijn uiterlijk per 1 augustus 2022 hebben omgezet naar nationale wetgeving. Een deel van de maatregelen uit de richtlijn geldt al in Nederland. Een aantal maatregelen moet nog worden ingevoerd. Dat laatste gebeurt met het wetsvoorstel Wet implementatie EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden. Het wetsvoorstel wordt momenteel nog behandeld, dus hoe de precieze wijzigingen eruit gaan zien, wordt nog bepaald.
Alleen nog verbod op nevenwerk in uitzonderingsgevallen
Het wetsvoorstel introduceert een nieuw artikel 7:653a BW. Op grond van dit nieuwe artikel mag je als werkgever alleen in uitzonderingsgevallen nog een verbod op nevenwerk tijdens het dienstverband opnemen in arbeidsovereenkomsten. Het artikel bepaalt dat een beding dat de werknemer zonder objectieve rechtvaardiging beperkt of verbiedt om voor anderen arbeid te verrichten buiten de werktijd nietig is.
De (bestaande) bedingen over nevenwerkzaamheden moeten als gevolg van de wetswijziging aangepast worden. Het is nog niet bekend in hoeverre overgangsrecht gaat gelden.
Bron: XpertHR