In een vragenlijst gaf driekwart van de respondenten aan dat ze in de periode van mei 2022 tot mei 2023 te maken hebben gehad met grensoverschrijdend gedrag, zowel als doelwit of getuige. Dit komt neer op 1484 medewerkers. In totaal reageerden 1996 mensen op de oproep om een vragenlijst in te vullen over hun werkervaringen in die periode. Daarnaast vulden nog eens 570 respondenten de vragenlijst in over de periode vóór mei 2022.
'Uitkomst is relevant'
Volgens de commissie vertegenwoordigen de respondenten een brede dwarsdoorsnede van alle medewerkers bij de publieke omroep. Hoewel het mogelijk is dat niet alle medewerkers negatieve ervaringen hebben, gaat het wel om "een aanzienlijk aantal medewerkers", aldus de commissie. "Als drie van de vier respondenten aangeeft daarmee te maken hebben gehad, dan is er écht wel wat aan de hand. Dus dat verdient serieuze aandacht", zei commissievoorzitter Van Rijn tijdens de presentatie.
Voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag die uit het rapport naar voren komen zijn roddelen, belachelijk maken, schending van vertrouwelijkheid, verbaal geweld, verbale intimidatie van vrouwelijke collega's en discriminatie op basis van geslacht, leeftijd, etniciteit of huidskleur.
Wat kun je als werkgever doen om dit te voorkomen?
Om grensoverschrijdend gedrag / seksuele intimidatie te voorkomen, moet je volgens de Arbowet alle arbeidsrisico's in kaart brengen. Op basis hiervan moet je een plan van aanpak opstellen om de risico's te beheersen. Als je weet of had moeten weten dat er sprake is van seksuele intimidatie, moet je direct ingrijpen. Klachten over seksuele intimidatie dienen zorgvuldig en vertrouwelijk behandeld te worden, met hoor- en wederhoor. Hierover lees je meer in dit nieuwsitem.
Hoe kan een vertrouwenspersoon hierbij van dienst zijn?
Een vertrouwenspersoon verlaagt de drempel voor werknemers om problemen aan te kaarten. Meldingen of klachten met betrekking tot ongewenst gedrag, zoals agressie en geweld, seksuele intimidatie / ongewenste intimiteiten en pesten kunnen bij de vertrouwenspersoon worden gemeld. Een vertrouwenspersoon biedt eerste opvang aan werknemers die behoefte hebben aan hulp en advies. Vervolgens wordt er gekeken of er in informele sfeer een oplossing mogelijk is. Taken van een vertrouwenspersoon omvatten in deze situatie onder andere het doorverwijzen naar andere hulpverlenende instanties, voorlichting geven, adviseren en ondersteunen van leidinggevenden en management bij het voorkomen van ongewenst gedrag en het registreren van gevallen van ongewenst gedrag.
Is het verplicht om een vertrouwenspersoon te hebben?
Het hebben van een vertrouwenspersoon draagt bij aan een veilige werkomgeving, waarin medewerkers zich vrij voelen. Maar officieel is een werkgever nu nog niet verplicht om een vertrouwenspersoon te hebben. Bij de Eerste Kamer ligt wel een wetsvoorstel dat een vertrouwenspersoon voor werkgevers met 10 of meer medewerkers verplicht stelt. Als dat wordt aangenomen dan zal die wet per 1 juli 2024 of per 1 januari 2025 inwerkingtreden. Daarna hebben grote bedrijven nog vier maanden - en kleine bedrijven nog 16 maanden - om eraan te voldoen. Zover is het dus nog niet. Toch willen we de urgentie van het aanstellen van een vertrouwenspersoon benadrukken.
Meer informatie over vertrouwenspersonen en het vinden van een externe vertrouwenspersoon vind je op de website van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen: lvvv.nl
Bronnen: NOS, 1 februari 2024, XpertHR, Arboportaal
